U nang buồng trứng là một khối chứa dịch hoặc chất rắn có dạng như bã đậu, phát triển bất thường trên hoặc bên trong buồng trứng. Khối u này có thể là các mô mới khác thường hay là sự tích tụ dịch tạo thành một nang trên buồng trứng. U nang buồng trứng có thể phát triển từ các mô của buồng trứng, chiếm khoảng 3.6% các bệnh phụ khoa.
U nang buồng trứng thường có nhiều loại khác nhau và 90% là khối u lành tính (ít gây ung thư), 10% phát triển thành ác tính. Phụ nữ trong độ tuổi tiền mãn kinh bị u buồng trứng có nguy cơ phát triển thành ung thư cao hơn so với phụ nữ ở độ tuổi sinh đẻ. Các khối u này tiến triển âm thầm với triệu chứng mơ hồ hoặc thậm chí không gây ra triệu chứng bất thường, đôi khi vô hại và tự biến mất.
Phân tích về cơ chế ảnh hưởng của u nang buồng trứng tới khả năng sinh sản, PGS.TS.BS Lê Thị Anh Đào, Trưởng Khoa Phụ ngoại A5, Bệnh viện Phụ Sản Hà Nội cho biết: buồng trứng là cơ quan nội tiết, sinh sản rất quan trọng trong việc hình thành nang noãn. Nang noãn khi trưởng thành gặp tinh trùng sẽ tạo thành phôi thai. Vì thế khi buồng trứng có các nang, u thì sẽ ảnh hưởng đến chức năng nội tiết và sinh sản.
Bác sỹ Lê Thị Anh Đào đặc biệt nhấn mạnh đến những khối u buồng trứng dạng lạc nội mạc tử cung sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng tới chức năng sinh sản, vì nó ảnh hưởng đến khả năng trưởng thành, khả năng phóng noãn. Ngoài ra, các vòi tử cung là đường ống dẫn tinh trùng noãn và phôi cũng có khả năng bị tắc.
Khi u càng lớn thì hạn chế lượng nang lành ảnh hưởng đến quá trình rụng trứng và chèn ép vào vòi tử cung và làm vòi tử cung không di động được tốt và khả năng bắt được noãn phóng ra sẽ bị ảnh hưởng.
Bác sỹ Lê Thị Anh Đào phân tích, khối u buồng trứng khá phức tạp vì có nhiều loại. Vì thế, tùy vào loại u đó bác sỹ sẽ chỉ định biện pháp can thiệp thích hợp.
“Ví dụ là khối u lạc nội mạc tử cung nhỏ thì hạn chế phẫu thuật mà ưu tiên điều trị nội khoa. Nhưng với phụ nữ mà vẫn đang mong muốn có con thì phương pháp nội khoa sẽ làm ảnh hưởng đến khả năng sinh sản vì thế lúc này phải phẫu thuật để giải phóng các khối nang và sử dụng thêm các kỹ thuật hỗ trợ sinh sản”, bác sỹ Lê Thị Anh Đào lưu ý.
Với các dạng u nang khác như nang thanh dịch, u quái thì sau khi can thiệp bằng phẫu thuật khả năng sinh sản của phụ nữ tuy có ảnh hưởng nhưng không nhiều.
Vì thế, lời khuyên của bác sỹ Lê Thị Anh Đào là nếu phát hiện u nang buồng trứng mà chị em đang mong muốn có con thì cần phải đến khám ở các bệnh viện chuyên gia để bác sỹ cân nhắc phương pháp điều trị tích cực nhất.
“Hiện phương pháp phổ biến nhất trong điều trị u nang buồng trứng là phẫu thuật, tuy nhiên, bác sỹ sẽ cân nhắc thời điểm nào cần phẫu thuật và ở bệnh viện chuyên khoa sâu, sẽ có khả năng bảo tồn rất nhiều tổ chức lành của người phụ nữ thay vì cắt cả buồng trứng đi”, bác sỹ Lê Thị Anh Đào thông tin.
Tổ Truyền thông