THÔNG TIN THUỐC
BẢN TIN SỐ 8 NĂM 2019
Nhóm tài liệu: Nâng cao chất lượng báo cáo Phản ứng có hại của thuốc
Chủ đề: Cách phát hiện phản ứng có hại của thuốc
Kính gửi: Các Trung tâm, Khoa, Phòng thuộc Bệnh viện.
Cách phát hiện phản ứng có hại của thuốc
Một biến cố bất lợi xảy ra trong quá trình điều trị có thể xuất phát từ tiến triển bệnh lý của bệnh nhân hoặc do thuốc gây ra và việc phân định rõ do nguyên nhân nào nhiều khi rất khó khăn. Nếu bệnh nhân đã dùng thuốc thì bất kỳ biến cố nào xảy ra cũng nên được xem xét đến khả năng có phải là do thuốc gây ra hay không. Các cán bộ y tế có thể xem xét những nội dung sau khi nghi ngờ một biến cố là phản ứng có hại của thuốc:
Mô tả lại phản ứng một cách rõ ràng
Tìm hiểu tiền sử bệnh nhân để loại trừ tất cả những nguyên nhân có thể giải thích cho biến cố đó như các bệnh mắc kèm, thức ăn và các thuốc dùng đồng thời có khả năng gây ra tương tác thuốc
Chú ý đến mối quan hệ thời gian giữa thời điểm xảy ra biến cố với thời điểm sử dụng thuốc. Một số phản ứng có thể xảy ra ngay lập tức sau khi sử dụng thuốc, trong khi cũng có những phản ứng diễn biến chậm hơn và sau một thời gian mới xuất hiện
Thăm khám bệnh nhân thường xuyên và tiến hành các xét nghiệm liên quan. Kết quả xét nghiệm rất hữu ích trong việc phát hiện sớm các phản ứng cận lâm sàng và có thể được sử dụng để đo lường mức độ nghiêm trọng cũng như theo dõi giám sát bệnh nhân
Ngừng thuốc và sử dụng lại thuốc
Tình trạng bệnh nhân được cải thiện khi ngừng thuốc là một dấu hiệu có tính gợi cao cho việc quy kết các ADR có phải do thuốc hay không. Tương tự như vậy, phản ứng xuất hiện trở lại khi dùng lại thuốc cũng là một tiêu chí đánh giá quan trọng. Tuy nhiên, chỉ nên sử dụng lại thuốc khi không có thuốc thay thế hoặc khi lợi ích của thuốc vượt trội hơn so với nguy cơ mà thuốc mang lại
Xem lại tác dụng dược lý của thuốc
Kiểm tra xem liệu phản ứng xảy ra đã được liệt kê ở các tài liệu tra cứu về thuốc hay chưa (tờ hướng dẫn sử dụng thuốc, bản tóm tắt đặc tính sản phẩm trong hồ sơ đăng ký thuốc, các tài liệu tham khảo tin cậy khác). Nếu phản ứng chưa được biết đến và không giải thích được bằng cơ chế tác dụng dược lý thì nên lưu ý trong quá trình theo dõi, xử lý và báo cáo
Kính đề nghị các đơn vị, cán bộ liên quan đề cao trách nhiệm theo dõi và báo cáo ADR góp phần nâng cao chất lượng khám chữa bệnh phục vụ nhân dân.
Trân trọng cảm ơn!
Tài liệu tham khảo: http://canhgiacduoc.org.vn trang thông tin của Trung tâm Quốc gia về Thông tin thuốc và Theo dõi phản ứng có hại của thuốc
Hà nội, ngày 26 tháng 9 năm 2019