Báo cáo kết quả thực hiện nhiệm vụ khoa học & công nghệ cấp quốc gia

Hội đồng đánh giá, nghiệm thu do GS.TS. Phạm Gia Khánh làm Chủ tịch Hội đồng, cùng các thành viên Hội đồng là các giáo sư, phó giáo sư, tiến sĩ chuyên ngành Sản khoa, Sinh học phân tử, Chẩn đoán hình ảnh, Công nghệ sinh học.

Đại diện cho các cơ quan quản lý của Bộ Khoa học & Công nghệ gồm có: TS. Nguyễn Thiện Thành - Giám đốc Văn phòng các chương trình trọng điểm cấp nhà nước và TS. Trịnh Thanh Hùng - Phó Vụ trưởng Vụ Khoa học và công nghệ các ngành kinh tế - kỹ thuật.

Đại diện của tổ chức chủ trì gồm có PGS.TS. BS. Nguyễn Duy Ánh - Giám đốc Bệnh viện Phụ Sản Hà Nội và TS. BS CKI. Nguyễn Thị Sim - Phó giám đốc Trung tâm Sàng lọc, Chẩn đoán trước sinh & sơ sinh. Thay mặt nhóm thực hiện, PGS.TS. BS. Nguyễn Duy Ánh đã nhấn mạnh đề tài không những có tính nhân văn sâu sắc, ứng dụng thực tiễn cao mà còn có tính khoa học cao vì phẫu thuật can thiệp bào thai là một kỹ thuật cao nhất trong lĩnh vực Sản khoa.

Hội chứng truyền máu song thai là một hội chứng vô cùng nguy hiểm, nếu không được điều trị thì từ 90% đến 100% thai sẽ chết lưu. Số còn lại sống sót cũng bị di chứng thần kinh nặng nề. Trước năm 2018, ở Việt Nam chưa có đơn vị nào điều trị được hội chứng này khiến hàng nghìn cặp thai nhi mắc hội chứng truyền máu song thai bị tử vong vì không được điều trị. Và cũng chưa có cơ sở nào thực hiện điều trị hội chứng dải xơ buồng ối nên vẫn có nhiều thai lưu hoặc trẻ sinh ra đời với dị tật nặng nề do dải xơ quấn thắt.

Việc lần đầu tiên nghiên cứu ứng dụng quy trình kỹ thuật laser quang đông trong điều trị trước sinh hội chứng truyền máu song thai, hội chứng dải xơ buồng ối tại Bệnh viện phụ sản Hà Nội đã mang lại hiệu quả cao, giúp cứu sống được nhiều thai nhi, mang lại hạnh phúc cho nhiều gia đình, giúp tiết kiệm chi phí 1/5 với việc phải đi nước ngoài can thiệp bào thai.

Các nội dung đề tài đã thực hiện bao gồm: Xây dựng được quy trình ứng dụng kỹ thuật laser quang đông trong điều trị trước sinh hội chứng truyền máu song thai và dải xơ buồng ối; Đánh giá hiệu quả điều trị trước sinh hội chứng truyền máu song thai và dải xơ buồng ối bằng kỹ thuật laser quang đông; Ứng dụng kỹ thuật sinh học phân tử khảo sát biến đổi nồng độ một số marker sinh học ở thai phụ mắc hội chứng truyền máu song thai và dải xơ buồng ối.

Đề tài là nghiên cứu đầu tiên tại Việt Nam về phẫu thuật can thiệp bào thai, về một kỹ thuật cao nhất trong sản khoa để điều trị hội chứng truyền máu song thai và hội chứng dải xơ buồng ối. Nghiên cứu ứng dụng kỹ thuật laser quang đông phẫu thuật nội soi trong buồng ối để điều trị cho thai nhi mắc hội chứng truyền máu song thai và dải xơ buồng ối tại Bệnh viện Phụ sản Hà Nội đã đạt hiệu quả cao ngang tầm thế giới. Tỷ lệ cứu sống ít nhất 1 thai bị hội chứng truyền máu song thai là 84,9%, tỷ lệ cứu sống thai bị hội chứng dải xơ buồng ối là 83,3%. Nghiên cứu ứng dụng các marker sinh học phôi thai trong máu thai phụ cho thấy VEGF-R1 và VEGF-R2, IL-6 trong thai phụ có thể đóng vai trò tiên lượng trong điều trị hội chứng truyền máu song thai. Bên cạnh đó, đề tài đã xuất bản 09 bài báo trong nước và 01 bài báo quốc tế trên tạp chí The International Journal of Biological Markers (IF 3.738). Kết quả nghiên cứu của đề tài đã được báo cáo tại các hội nghị chuyên ngành trong nước và nhiều hội nghị quốc tế (ISUOG’s, FIGO - World Congress of Gynecology and Obstetrics, Hội nghị Việt – Pháp – Châu Á Thái Bình Dương). Việc ứng dụng thành công tại Việt Nam với hiệu quả ngang tầm quốc tế, với nhiều công bố quốc tế đã giúp nền Y học bào thai Việt Nam có tên trên trường quốc tế.

Đề tài đã hoàn thiện được quy trình chẩn đoán, quy trình kỹ thuật laser quang đông điều trị trước sinh hội chứng truyền máu song thai và hội chứng dải xơ buồng ối. Quy trình rõ ràng và dễ áp dụng nên có thể chuyển giao cho tất cả các cơ sở sản khoa có đủ điều kiện về nhân lực và trang thiết bị. Cùng với đó, Bệnh viện Phụ Sản Hà Nội đã tổ chức các hội nghị và hợp tác quốc tế để tổ chức các khóa đào tạo y học bào thai cho nhiều bác sĩ sản khoa đến từ 3 miền đất nước Việt Nam, giúp nền y học bào thai Việt Nam ngày càng phát triển để giúp tăng cơ hội cứu sống nhiều thai nhi ngay từ trong bụng mẹ.

Sau khi nghe ý kiến nhận xét của các Ủy viên phản biện, Ủy viên Hội đồng, GS.TS. Phạm Gia Khánh, Chủ tịch Hội đồng phát biểu kết luận, đánh giá cao những nỗ lực của nhóm nghiên cứu đã hoàn thành và nghiệm thu đề tài đúng thời hạn quy định, khẳng định những kết quả vượt trội của đề tài so với đăng ký. Đề tài đã được Hội đồng nghiệm thu cấp quốc gia đánh giá xếp loại xuất sắc.

Hà Trang - Tổ Truyền thông